Onder een lening versta je een bedrag dat door een partij aan een andere partij wordt gegeven. Een belangrijke – onlosmakelijke- voorwaarde hiervan is dat het later teug wordt betaald. Vaak komen hier nog rente en eventuele andere kosten bovenop. Om het oorspronkelijke bedrag van de nieuwe som plus rente en bijkomstige kosten van elkaar te onderscheiden, noem je het eerste bedrag de hoofdsom. Het kan zo zijn dat je afspreekt om de lening, samen met de rente en de andere kosten, niet in een keer af te lossen. Je lost dan de lening steeds in gedeelten af. Hou je nog een deel van het oorspronkelijke bedrag dat nog niet is afgelost? Dit noem je de pro resto hoofdsom.
Geld lenen bij een bank
Je leent geld meestal bij een bank. Degene die jou de lening geeft, noem je de geldschieter. De bank is in het bezit van veel geld dat anderen aan hen toevertrouwd hebben. Deze mensen krijgen allemaal rente over het bedrag dat zij uit handen hebben gegeven. Banken kunnen rente vergoeden door bijvoorbeeld het geld wat in hun bezit is te beleggen of weer uit te lenen. Ze profiteren zo van rendement.
Verschillende soorten leningen
Voordat je een lening afsluit, is het handig om je in te lezen over de verschillende soorten leningen die er zijn. Zo heb je hypothecaire, persoonlijke en achtergestelde leningen, effectenkrediet, doorlopend krediet en flitskrediet en een overbrugginshypotheek.
Hypothecaire lening
Bij deze lening leen je geld om een huis te kopen. Dit huis is vervolgens jouw onderpand (de bank kan jouw onderpand eisen als je niet aan je verplichtingen voldoet). Je betaalt rente en lost je lening af bij de bank.
Persoonlijke lening
Met een persoonlijke lening maak je het jezelf mogelijk om verschillende zaken aan te schaffen (die geen woning zijn). Hierover zal de rente die je moet betalen hoger zijn dan de hypotheekrente. Omdat je nu geen onderpand hebt, neemt de bank namelijk een groter risico.
Achtergestelde lening
Deze lening wordt vooral door bedrijven afgesloten. Hij wordt pas terugbetaald als andere schuldeisers uitbetaald zijn. De bank neemt hier wederom een groter risico, wat de rente verhoogt.
Effectenkrediet
Dit is een lening tegen onderpand van effecten. Denk hierbij aan aandelen, obligaties, termijncontracten en opties (rechten die uitwisselbaar zijn die voor een bepaalde financiële waarde staan).
Doorlopend krediet
Bij een doorlopend krediet is er geen sprake van een bedrag dat vast staat. Afhankelijk van je eigen behoeften neem je geld op en los je dit af.
Flitskrediet
Deze persoonlijke rekening heeft een looptijd van (maximaal) drie maanden. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht over dergelijke rekeningen. Als je buiten de looptijd de lening afbetaalt, heb te maken met hoge kosten.
Overbruggingshypotheek
Bij deze lening gaat het om een bepaalde periode waarin je het geld nodig hebt. Een voorbeeld hiervan is de tijd tussen het kopen van een nieuw huis (moet betaald worden) en de verkoop van je eerste woning (het geld hiervoor krijg je pas later).
Als je van plan bent om een lening af te sluiten tussen twee vrienden of familieleden, zul je meestal niet te maken krijgen met rente (behalve als het gaat om grote geldsommen). Tip: leg wanneer je veel geld leent je rechten en plichten schriftelijk vast in een overeenkomst.
Lenen en tijd
Tijd speelt een belangrijke rol bij het proces van een afsluiten van een lening. Lenen is eigenlijk het tegenovergestelde van sparen. Als je spaart, stel je het kopen van iets uit. Als je nu geld overhebt, is er dus een grote kans dat je dit gaat sparen om het ooit in de toekomst uit te kunnen geven. Wanneer je leent, wil je op dit moment geld uitgeven dat nog niet van jou is. Door een lening af te sluiten, kun je op dit moment dus gebruik maken van geld dat je in de toekomst verwacht te hebben/verdienen (en overhouden).
Kopen van een huis
Een goed voorbeeld van het bovenstaande is het afsluiten van een hypothecaire lening, waarmee je een huis koopt. Je doet dit omdat je niet een half leven kunt (en wilt) wachten voordat je genoeg geld bij elkaar gespaard hebt om een huis te bezitten.
Onverantwoord lenen
Wanneer je niet helemaal zeker bent over het feit dat je in de toekomst daadwerkelijk meer dan genoeg gaat verdienen (meer dan wat nodig is om te voorzien in je levensonderhoud en andere noodzakelijke dingen), wordt het onverantwoord om een lening af te sluiten. Ter conclusie: als je leent, haal je toekomstige (nog niet bestaande) inkomsten naar het nu, terwijl je door te sparen de inkomsten die je nu hebt juist naar de toekomst verschuift.